Một là, chủ động, kịp thời tham mưu với cấp ủy, chính quyền, phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, đoàn thể địa phương tiến hành hiệu quả công tác dân vận vùng đồng bào tôn giáo.
Các đơn vị trong toàn quân đã phối hợp làm tốt công tác tuyên truyền, vận động chức sắc, chức việc, nhà tu hành và quần chúng tín đồ các tôn giáo thực hiện đường lối chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; phát huy vai trò người có uy tín của các tôn giáo trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; đấu tranh với luận điệu tuyên truyền xuyên tạc, của các thế lực thù địch, phản động. 5 năm qua, các đơn vị Quân đội đã phối hợp tổ chức được hơn 70 ngàn buổi tuyên truyền cho hơn 6 lượt triệu tín đồ các tôn giáo. Hội đồng giáo dục quốc phòng các quân khu, tỉnh, thành phố đã phối hợp với địa phương tổ chức 563 lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng - an ninh cho gần 52 ngàn lượt chức sắc, chức việc các tôn giáo, góp phần nâng cao nhận thức về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, chấp hành và thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và địa phương.
Hai là, chủ động tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở và cốt cán phong trào trong các tôn giáo.
Các đơn vị đã chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương củng cố và nâng cao chất lượng hoạt động tập hợp và vận động quần chúng của hệ thống chính trị; tập trung củng cố, nâng cao chất lượng sinh hoạt của tổ chức đảng cơ sở, phát hiện bồi dưỡng, tạo nguồn kết nạp đảng viên. 5 năm qua, toàn quân đã tham gia củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động của 2.748 lượt tổ chức đảng, 1.790 lượt tổ chức chính quyền và 8.637 lượt tổ chức chính trị - xã hội vùng đồng bào tôn giáo, bồi dưỡng kết nạp hơn 500 đảng viên. Các đơn vị ở vùng có đông đồng bào theo đạo đã phát huy tốt vai trò tham mưu và phối hợp lựa chọn, bồi dưỡng cốt cán phong trào trong các tôn giáo, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên các địa bàn chiến lược.
Ba là, công tác dân vận của Quân đội đã hướng mạnh về cơ sở, tham gia phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xóa đói giảm nghèo và thực hiện các phong trào vùng đồng bào tôn giáo.
Các đơn vị trong toàn quân đã triển khai thực hiện hàng trăm dự án, trị giá hàng ngàn tỷ đồng phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, gắn với quốc phòng - an ninh ở các địa bàn có đông đồng bào dân tộc, tôn giáo, giúp đồng bào phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, nâng cao dân trí, phòng chống dịch bệnh, chăm sóc sức khỏe nhân dân, phòng tránh, khắc phục hậu quả thiên tai, bão lụt, thực hiện tốt các cuộc vận động, các phong trào thi đua. Các đơn vị đã giúp địa phương 3,5 triệu ngày công, tu bổ, làm mới hàng ngàn km đường giao thông nông thôn; xây dựng, sửa chữa hàng ngàn lớp học, trạm y tế; khám chữa bệnh, cấp thuốc miễn phí cho 453.500 lượt người; hỗ trợ hơn 231 tỷ đồng giúp đồng bào vùng tôn giáo xóa đói giảm nghèo; xây dựng 6.448 nhà tình nghĩa; trao tặng 24.276 con bò giống cho các hộ nghèo vùng dân tộc, tôn giáo ở khu vực miền núi phía Bắc.
Bốn là, thường xuyên chăm lo, củng cố quốc phòng - an ninh, đấu tranh chống việc lợi dụng tôn giáo để chống phá Đảng, Nhà nước, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc; tích cực, chủ động tham gia giải quyết các vụ việc phức tạp, phát hiện và ngăn chặn kịp thời hiện tượng truyền đạo, sinh hoạt đạo trái pháp luật.
Các đơn vị đã chủ động làm tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương xây dựng các phương án tác chiến trị an, kế hoạch tuyên truyền vận động đồng bào, nhất là trong giải quyết các vụ việc phức tạp liên quan đến tôn giáo. Tham gia bồi dưỡng và huấn luyện 185.291 dân quân tự vệ, dự bị động viên là lực lượng nòng cốt giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở khu dân cư. Thường xuyên phối hợp chặt chẽ với các lực lượng nắm chắc tình hình địa bàn, bám dân, kịp thời phát hiện, ngăn chặn 1.543 vụ hoạt động truyền đạo, sinh hoạt đạo trái pháp luật, vận động nhân dân dỡ bỏ hàng trăm nhà nguyện, điểm cầu nguyện trái pháp luật; thu giữ nhiều tài liệu, phương tiện truyền đạo trái pháp luật; phối hợp tham gia tuyên truyền, vận động giải quyết 742 vụ việc phức tạp phát sinh ở cơ sở vùng tôn giáo; thực hiện đúng Nghị định 77/2010 của Chính phủ, nắm vững phương châm lấy công tác vận động quần chúng tín đồ là chính.
Năm là, thường xuyên làm tốt công tác tôn giáo và chính sách tôn giáo đối với quân nhân có đạo, gốc đạo.
Các đơn vị trong toàn quân đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác tuyển quân, giáo dục, quản lý, bồi dưỡng, rèn luyện đào tạo nghề đối với quân nhân có đạo, gốc đạo. Phối hợp chặt chẽ với Hội đồng nghĩa vụ quân sự địa phương thực hiện nghiêm Luật Nghĩa vụ quân sự. Tỷ lệ thanh niên con em đồng bào có đạo nhập ngũ hàng năm đều tăng, chất lượng được nâng lên. Các đơn vị đặc biệt chú trọng chăm lo xây dựng quan hệ đoàn kết gắn bó, bình đẳng tôn trọng giúp nhau cùng tiến bộ, giáo dục, rèn luyện, phát triển đảng viên, đào tạo nghề; tạo điều kiện thuận lợi cho quân nhân có đạo, gốc đạo phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Tuy nhiên, công tác dân vận của Quân đội vùng đồng bào tôn giáo thời gian qua còn bộc lộ một số tồn tại, bất cập như: Nhận thức về tôn giáo, công tác dân vận vùng đồng bào tôn giáo của một số cán bộ, chiến sỹ còn đơn giản; một số đơn vị nắm, dự báo tình hình lợi dụng các vấn đề tôn giáo của các chức sắc, tín đồ tôn giáo cực đoan chưa sâu sát; tham mưu, đề xuất biện pháp xử lý tình huống còn lúng túng, chưa trúng và không kịp thời; việc phối hợp với các ban ngành, tổ chức chính trị - xã hội ở địa phương trong thực hiện công tác dân vận vùng đồng bào tôn giáo có lúc, có nơi chưa hiệu quả; việc phát huy vai trò chức sắc, chức việc người có uy tín trong các tôn giáo ở một số đơn vị chưa được coi trọng đúng mức.
Để nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác dân vận của Quân đội vùng đồng bào tôn giáo trong thời gian tới, cần tập trung thực hiện tốt một số nội dung, giải pháp chủ yếu sau:
Trước hết, cần tiếp tục quán triệt thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và hướng dẫn của Tổng cục Chính trị về công tác tôn giáo, công tác dân vận; tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, sâu sắc hơn nữa trong lãnh đạo, chỉ huy, cơ quan chính trị các đơn vị và của cán bộ, chiến sỹ đối với công tác dân vận vùng tôn giáo trong tình hình mới.
Thứ hai, thường xuyên nắm vững quan điểm: Công tác tôn giáo phải đặt dưới sự lãnh đạo, quản lý, điều hành của cấp ủy, chỉ huy đơn vị và sự lãnh đạo, quản lý của cấp ủy, chính quyền địa phương; phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, cơ quan chức năng, tổ chức chính trị - xã hội trong triển khai thực hiện. Luôn nắm vững bản chất cốt lõi của công tác tôn giáo là công tác vận động quần chúng. Phát huy chức năng tham mưu của cơ quan quân sự địa phương các cấp trong phối hợp, hiệp đồng các lực lượng trên từng địa bàn để tiến hành công tác tôn giáo đạt hiệu quả thiết thực.
Thứ ba, tham mưu cho cấp ủy, chính quyền, phối hợp chặt chẽ với các tổ chức chính trị - xã hội ở địa phương nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, phổ biến đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước, nhiệm vụ xây dựng, bảo vệ Tổ quốc đối với tín đồ, chức sắc, người có uy tín trong các tôn giáo, tạo sự đồng thuận xã hội trong thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ của địa phương. Chủ động tham tham gia xây dựng cơ sở chính trị, nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức đảng, chính quyền, các đoàn thể chính trị - xã hội. Tích cực giúp đồng bào phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói, giảm nghèo, nâng cao dân trí, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, xây dựng nông thôn mới.
Thứ tư, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác tôn giáo trong các cơ quan, đơn vị; thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đối với quân nhân có đạo, gốc đạo trong Quân đội, trọng tâm làm tốt công tác tuyển quân, tuyển sinh, quản lý, bố trí, sử dụng, giáo dục, bồi dưỡng phát triển đảng viên, sắp xếp việc làm, xây dựng lực lượng cốt cán cho cơ sở địa phương vùng có đông đồng bào theo đạo từ số đảng viên, quân nhân có đạo xuất ngũ về địa phương.
Thứ năm, cần có quan điểm đúng đắn khách quan, ghi nhận những mặt tốt, những đóng góp tích cực của các tôn giáo với đất nước. Thường xuyên nắm chắc tâm tư nguyện vọng của đồng bào có đạo, phân biệt rõ nhu cầu nguyện vọng chính đáng với việc các thế lực thù địch lợi dụng tôn giáo để chống phá Đảng và Nhà nước khi tham gia phối hợp giải quyết các vụ việc phức tạp.
Có kế hoạch công tác và tổ chức thực hiện cụ thể, sát thực tiễn, tăng cường công tác kiểm tra đôn đốc, sơ, tổng kết rút kinh nghiệm về công tác dân vận vùng đồng bào tôn giáo.